Do historii katolików w Domaczewie

Drodzy mieszkańcy i sympatycy Domaczewa

Jestem pełen podziwu dla pracy administratora strony internetowej i jego współpracowników z Waszej pięknej miejscowości Domaczewo.

Jako potomek Olędrów, którego rodzina zamieszkiwała przez kilka wieków w koloniach Nejdorf i Nejbrow (Mościce Dolne i Górne), od dawna interesowałem się zarówno historią tych Kolonii, jak i miejscowości wchodzących w skład tak zwanego "Państwa Sławatyckiego" za czasów, kiedy były własnością książąt Radziwiłłów.

Z historią tych ziem wiązało się również praktykowanie dwóch religii i kilku wyznań chrześcijańskich. Na tym terenie od dawna mieszkali przecież Żydzi, czyli wyznawcy judaizmu, jak i chrześcijanie, a wśród nich wyznawcy prawosławni, uniccy, ewangeliccy i katoliccy. Choć zdarzały się czasami jakieś drobne konflikty, jak to w sąsiedztwie bywa, to ogólnie można powiedzieć, że tereny te były wzorem tolerancji religijnej.

Ten ład, który przez wieki budowała wspólnie żyjąca nad Bugiem społeczność, został zburzony dopiero wskutek rodzącego się w Europie w XX wieku totalitaryzmu i skrajnych ruchów narodowych. W efekcie ucierpiała na tym prosta ludność wszystkich wyznań religijnych zamieszkujących nadbużańska ziemię.

Najbardziej poszkodowaną była społeczność żydowska, której przedstawiciele ginęli rozstrzeliwani w pobliżu miejscowości, w których mieszkali, lub obozach pracy i zagłady. Ludność ewangelicką okupant niemiecki wywiózł na zachodnie ziemie Polski a potem do Niemiec, a okupant radziecki, który wspólnie z niemieckim uderzył na Polskę w 1939 roku - do obozów śmierci lub na Syberię. Inteligencja wszystkich wyznań: nauczyciele, urzędnicy państwowi, księża katoliccy i bogatsi chłopi byli wywożenie częściowo na Syberię lub ginęli rozstrzeliwani w stalinowskich obozach śmierci.

Mieszkańcy katoliccy z Mościc Dolnych i Górnych mieszkający w czasie wojny na prawym brzegu Bugu zamieszkiwali w Domaczewie - Kaciach (obecnie ul. Zawidowa) przez całą wojnę, gdzie przenieśli swoje domy z nadbużańskiej doliny. Ich przesiedlenie na ziemie polskie w powojennych granicach w 1945 roku spowodowała jedynie zmiana tychże granic.

Kościół katolicki w Domaczewie istnieje od około 1881 roku. To nie kino zmieniono w kościół po 1990 roku, lecz kościół zamieniono w kino po nastaniu na Białorusi władzy radzieckiej w czasie wojny i po wojnie.

Pragnąc kontynuować opis wydarzeń historycznych, w najbliższym czasie poświęcę na to swój czasu i wiedzę, aby przybliżyć również jako wyznawca katolicyzmu rolę katolików w dziejach Domaczewa i okolicy, podobnie jak braci prawosławnych, ewangelików i unitów, żyjących tu w zgodzie przez kilka wieków.

Tę ziemię uświetniają nadal kościoły i cerkwie w Domaczewie, Sławatyczach, Hannie, oraz wspaniały prawosławny zespół klasztorny w Jabłecznej. Istnieje też współcześnie niewielka społeczność ewangelicka w Gminie Hanna, jednakże nie ma swojej świątyni, która istniała do 1941 roku w Mościcach Dolnych (Nejdorf). Obecnie spotkania modlitewne tej grupy odbywają się domach prywatnych. Obecność na tych ziemiach naszych starszych braci w wierze Żydów, znaczą już tylko mocno zaniedbane cmentarze.

Podobnie jak inni publicyści i synowie tej ziemi, liczę na zaangażowanie współczesnej społeczności kilku narodów, tej lokalnej i tych żyjących gdzieś w oddali, w dzieło ochrony miejsc spoczynku doczesnych szczątków jej przodków, bo nic jak zadbane groby na cmentarzach nie zaświadczy bardziej o historii i tradycji tej umiłowanej nadbużańskiej Ziemi.

*Na fotografii Antony Chorąży przy grobie dziadka na cmentarzu polskim w Domaczewie w 1995 r.

Procesja katolików ze Sławatycz do kościoła w Domaczewie

(13.06.1994 r)

(с) Autor: Antoni Chorąży, Mościce Dolne, Polska

moscice-oledry@wp.pl

Data publikacji: 2008 rok

Data ostatniej aktualizacji: 15 grudnia 2022 r.

 

Artykuł dostępny jest także w innych językach:   RU

Podczas wykorzystania obiwiązkowo podawajcie autora oraz tę stronę internetową. Wykorzystanie w innych celach pozwala się tylko oraz wyłącznie ze zgody autora.

Jeżeli posiadasz informacje na temat Domaczewa lub masz pytania, czekamy na Twoje listy pod adresem:

ivan7710@mail.ru

Do głównej

W razie wykorzystania materiałów tej strony internetowej, obowiązkowo ma być zsyłka do niej

                                                     Opracowanie oraz dyzajn strony internetowej: © www.domachevo.com  Prokopiuk Iwan (2006-2024)