Domaczewo
Grób braterski żołnierzy radzieckich oraz partyzantów w m. Domaczewo
Pomnik i miejsce masowego zagubienia miejscowych oraz więzieniów getto w Domaczewie przez hitlerowców
Domaczewo – miasteczko, centrum Domaczeskiego komitetu wykonawczego, położone w 52 km. od Brześcia, 8 km. od przystanku kolejowego Dubica, w 2 km. od szosy samochodowej Brześć – Tomaszowka. Ludność – 1299 ( w roku 2005).
W 18-m stuleciu – miasteczko w
powiecie Brzeskim oraz wojewódstwie Wielkiego księstwa Litewskiego. W roku 1788
dzięki wysiłkom miejscowych mieszkańców w Domaczewie oraz najbliższych wsi
został pobudowany drewniany kościół prawosławny z kaplicą. Po 3-m rozdziale
Rzeczy Pospolitej (1795) okazało się w skłądzie Imperium Rosyjskiego, w
guberniach Słonimskiej, od roku 1797 – Litewskiej, a od 1801 – w Grodzieńskiej.
Tu powstał posterunek kordonowy, który kontrolował wypłatę podatków celnych
powiązanych z pokonaniem granicy z Królestwem Polskim. W roku 1861 miasteczko
(1104 mieszkańców) – centrum gminy oraz majątku, właścicielem którego był Księć
Witgenstein.
W
czerwcu 1861 roku odbyło się powstanie rolników przeciwko panu, które zostało
pokonane dzięki silę wojskowej. W roku 1863 została otwarta uczelnia narodowa. W
1876 w miasteczku są 246 dworów oraz 1789 mieszkańców. Było 13 ulic:
Aleksandrowska, Bazarna, Brzeska, Handlowa, Kobiełkowska, Krzywa, Kupalna,
Leplewska, Nowa, Piaseczna, Sadowa, Cerkiewna, Czerska. Przy pierwszej zostały
rozmieszczone miejski szpital oraz Rząd gminy. W 1886 roku – tu są 683 osoby,
Rząd gminy, kościół prawosławny, żydowski dom modlitewny. Była czynna również
uczelnia narodowa, w którym studiowali 63 chłopców, pracował Rząd mieszczański,
oddział pocztowy. W 1890 właścicielem majątku również był Księć P. Witgenstein.
W składzie majątku były futorze Aleksandrowo, Maślański oraz folwarek Czersk.
Zgodnie ze spisem ludności 1897 roku w miasteczku były 130 dworów, 1029
miszkańców, 30 ław oraz 2 szynki. W ciągu roku odbywały się 2 kiermasze. Na
stacji kolejowej Domaczewo są 11 dworów, 27 mieszkańców, pompa wodna, buffet. W
1905 roku są 1163 mieszkańców, stacja kolejowa Domaczewo na linii Brześć –
Chełm. Majątek oraz 7827 dziesięcin ziemi należały do radcy stanu M. Durylinu.
W 1905 roku na miejscu starej świątyni został pobudowany drewniany kościół
prawosławny św. Łukasa. Była czynna stacja lekarska, lecznica, gminny felczer,
raz w roku pracował posterunek poborowy zgodnie z powszechnym
obowiązkiem służby wojskowej. Tu były rozmieszczone posterunki śledczych
sądowych, pośredników pokojowych, okręgu sądowo-pokojowej, urzędników
policejskich. Zgodnie z traktatem pokojowym w Rydze 1921 roku Domaczewojest w
składie Polski, centrum Domaczewskiej gminy Brzeskiego powiatu Poleskiego
wojewódstwa. 9 września 1921 w miasteczku są 110 dworów, 1504 mieszkańców. W
pobliżu znajduje się kolonia, w której znajdowały się 3 budynki, 10 mieszkańców.
Pracowały młyn oraz niewielkie przedsiębiorstwo, produkujące oleje. Od 1939 roku
jest w składzie Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Od 15
stycznia 1940 roku jest osiedlem typu miejskiego, centrum rejonu Domaczewskiego;
530 dworów, 3950 mieszkańców. 17 grudnia 1956 roku zniknął rejon Domaczewski, a
miasteczko zostało dołączone do rejonu Brzeskiego. Zgodnie ze spisem ludności
1959 roku tu są 4266 mieszkańców. Jest centrum spółki akcyjnej jawnej
“BrestRajAgroSerwis”, są tu również szkoła średnia, rejonowy kombinat
przemysłowy (wyrabia dachówkę oraz meble, pracuje młyn), masłownia, gospodarka
leśna, przedszkole, kombinat szkoleniowo-bytowy, miejski szpital, oddział
połączeń telefonicznych, biblioteka, Dom Kultury, kino, sanatorium, piekarnia,
przedsiębiorstwo handlowe, dom dla osób w wieku podeszłym oraz
niepełnosprawnych.
MIASTA ORAZ WSI BIAŁORUSI, OBWÓD BRZESKI. Encyklopedia, tom.1
(Mińsk, Białoruska encyklopedia, r. 2006)
Podczas wykorzystania obiwiązkowo podawajcie autora oraz tę stronę internetową. Wykorzystanie w innych celach pozwala się tylko oraz wyłącznie ze zgody autora.
W razie wykorzystania materiałów tej strony internetowej, obowiązkowo ma być zsyłka do niej
Opracowanie oraz dyzajn strony internetowej: © Prokopiuk I. (2006-2010)